Jeśli słyszeliście co nieco o CBD, ale nie do końca wiecie, jak działa na zwierzęcy (w tym ludzki) organizm, pewnie macie sporo wątpliwości. Pewnie zastanawia was, jak to jest, że CBD może pomóc zarówno przy stresie, PMS i bezsenności, jak i chronicznych bólach, epilepsji i nowotworach? Nie istnieje przecież remedium na wszystko. W pierwszym odruchu olej CBD, z wszystkimi jego cudownymi właściwościami, rzeczywiście brzmi jak szarlatański eliksir albo – co najmniej – marketingowa ściema. Mimo to, coraz liczniejsze, rzetelne badania potwierdzają wszechstronne działanie CBD. Dlaczego? Czy odkryliśmy jakiś cud?
Wszechstronne działanie CBD zawdzięczamy ECS
Bynajmniej. Odkryliśmy – a raczej sukcesywnie badamy – po prostu substancję, która doskonale zgrywa się z naszym organizmem, bo działa bezpośrednio na jeden z najbardziej pierwotnych jego układów. Układ endokannabinoidowy. Ten, powszechny jest nie tylko u ludzi, nie tylko ssaków i nie tylko kręgowców – mają go nawet tak pierwotne organizmy, jak stułbie [1].
Układ endokannabinoidowy (ECS) to złożony system receptorów (CB1 i CB2), ligandów (substancji wiążących się z receptorami) i enzymów [2]. Receptory endokannabinoidowe znajdują się w niemal wszystkich tkankach i komórkach naszego ciała – w skórze, narządach wewnętrznych, ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym, jelitach, a nawet gonadach i innych gruczołach. Struktury układu rozlokowane są w całym ciele, ponieważ ECS zajmuje się najbardziej podstawową i niezbędną organizmowi rzeczą – utrzymaniem jego homeostazy [1], [2]. Reguluje on m.in. motorykę, nastrój, uczucie głodu i sytości, metabolizm, gospodarkę energetyczną, aktywność wydzielniczą niektórych gruczołów, odpowiedzi odpornościowe organizmu, płodność, uczucie bólu i wiele innych. Zajmuje się po prostu zachowaniem równowagi w naszym ciele.
Stąd właśnie bierze się wszechstronne działanie CBD. Funkcję ligandów w układzie endokannabinoidowym pełnią bowiem wytwarzane naturalnie przez nasz organizm endokannabinoidy (np. neuroprzekaźnik anandamid). Kannabinoidy występujące w konopiach, fitokannabinoidy – takie, jak CBD – budową przypominają nasze własne endokannabinoidy. Dlatego też są zdolne działać, chociaż według różnych schematów, w obrębie całego układu.
CBD działa – ale jak?
Tylko jak dokładnie działa całe to CBD w naszym organizmie? No właśnie, tutaj leży największy problem. Mimo setek badań sugerujących terapeutyczne właściwości kannabidiolu, jego losy w naszym ciele nie są szczegółowo poznane.
W przypadku THC (któremu też nauka poświęciła dużo więcej czasu) sprawa jest relatywnie prosta. Cząsteczka łączy się bezpośrednio głównie z receptorem CB1 (jest jego agonistą) i wywołuje szereg odpowiedzi, nie tylko psychoaktywnych. CBD z kolei działa mniej bezpośrednio. Wywołuje szereg zdarzeń kaskadowych, które oddziałują na różne receptory, głównie – ale nie wyłącznie – w obrębie ECS. Wiemy, że kannabidiol, hamując działanie enzymu rozkładającego nasze endokannabinoidy, może zwiększać ich ilość w organizmie [2]. Dzięki temu CBD wywołuje efekty podobne do tych, które osiągamy przy zwiększonej produkcji naturalnych ligandów ECS. Jest to jednak tylko jedna z dróg jego oddziaływania na układ endokannabinoidowy. Dokładny schemat wewnętrznych mechanizmów, które zapewniają wszechstronne działanie CBD, czeka jeszcze na zbadanie i opisanie przez naukowców.
Dlaczego nie każdy czuje efekty?
Działanie kannabinoidów na organizm jest w dużej mierze kwestią indywidualną, osobniczą. Zdarza się zatem, że stosując CBD, nie doświadczymy oczekiwanych efektów. Nie oznacza to jednak, że jest on nieskuteczny, a rosnąca w siłę branża konopna oszukuje naiwnych ludzi. Nic z tych rzeczy.
Prędkość i intensywność działania CBD zależy od kilku czynników, w tym metabolizmu, wahań hormonalnych, a nawet genetyki. Szacuje się, że aż ⅕ mieszkańców USA, w wyniku niegroźnej mutacji genetycznej, może wręcz naturalnie wytwarzać więcej endokannabinoidów [3] – a więc m.in. słabiej reagować na niewielkie dawki kannabinoidów konopnych. Kolejną przyczyną braku efektów może być nieodpowiednie dawkowanie oleju CBD lub po prostu zbyt mała cierpliwość. Stosowanie kannabidiolu na konkretne schorzenia może okazać się skuteczne dopiero po jakimś czasie regularnego przyjmowania. Należy pamiętać, że nie jest to lek przeciwbólowy, którego efektów zawsze możemy spodziewać się po 10ciu minutach. Relacji z CBD trzeba się nauczyć – a taka nauka wymaga cierpliwości.
Nie mniej ważna jest też jakość samych produktów z CBD. Nie oszukujmy się, rosnąca popularność tej substancji i jej niepewny status wynikający ze strachu przed konopiami powodują, że nie wszystkie oleje CBD mają taki skład, jaki deklaruje się na ich etykiecie. Warto zawsze szukać olejów pewnych, z certyfikatem potwierdzającym ich jakość, bezpieczeństwo i legalność.
Obiecujące wyniki badań naukowych i pozytywne recenzje setek tysięcy (albo i więcej) użytkowników nie są bezpodstawne. Wszechstronne działanie CBD to (zazwyczaj) nie marketingowy wymysł, a raczej małe puzzle w skomplikowanej, zdrowotnej układance, którą dopiero zaczynamy składać w całość.