Rządowy program “Czyste Powietrze” miał swoją pierwszą odsłonę ponad półtora roku temu i planowo potrwa jeszcze 9 lat. Jego głównym założeniem jest walka ze smogiem i ogólna poprawa jakości powietrza poprzez termomodernizację i wymianę pieców, a więc także ograniczenie emisji z gospodarstw domowych. Składanie wniosków o dofinansowanie wymiany przestarzałych źródeł ciepła na bardziej nowoczesne i mniej szkodliwe oraz modernizację instalacji cieplnej w ogóle, od teraz będzie musiało być podporządkowane kilku nowym zasadom. Termin naboru nowych wniosków nie został jeszcze ogłoszony, ale jeśli przymierzamy się do skorzystania z tego, co oferuje program “Czyste Powietrze”, warto zapoznać się z najważniejszymi zmianami w jego zasadach.
Ułatwienia w składaniu wniosków
Aby trochę ułatwić wnioskodawcom skorzystanie z programu, jego twórcy postanowili ograniczyć nieco zawiłości papierologiczne. Sam wniosek będzie znacznie uproszczony, a większość dokumentów zostanie zastąpiona oświadczeniami.
Co jednak najważniejsze, na decyzję o jego rozpatrzeniu nie będzie trzeba czekać już 90 dni roboczych. Wniosek będzie rozpatrywany ponad trzy razy szybciej, bo w ciągu 30 dni kalendarzowych. Wydłużony został z kolei okres realizacji przedsięwzięcia z 24 do 30 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie.
Ponadto zrezygnowano z konieczności podawania informacji technicznych, których uzupełnianie sprawiało wnioskodawcom ponoć bardzo duże problemy. Kolejnym ukłonem w stronę zainteresowanych będzie możliwość składania wniosków online w serwisie gov.pl.
Jednostki Samorządu Terytorialnego włączone w program
Do tej pory wnioski o dofinansowanie przyjmowane i rozpatrywane były wyłącznie przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Najnowsze zasady określające program “Czyste Powietrze” umożliwiają lepszą dystrybucję wniosków, a zatem sprawniejsze zarządzanie nimi.
Od teraz, udział w procesie wdrażania programu “Czyste Powietrze” będą miały także gminy. Będą one, na podstawie zawartych z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej porozumień, przyjmować wnioski o dofinansowanie i dokonywać ich wstępnej weryfikacji. Gminy będą teraz także odpowiedzialne za wydawanie zaświadczeń potwierdzających prawo do zwiększonego dofinansowania oraz udzielanie pożyczek. Dzięki temu praca nad napływającymi dokumentami powinna być znacznie bardziej płynna, a obietnice o krótszym czasie weryfikacji wniosków spełnione.
Program “Czyste Powietrze” we współpracy z sektorem bankowym
W uaktualnioną wersję programu włączony został także sektor bankowy. Ma być on źródłem finansowania uzupełniającego i pomostowego w postaci pożyczek i kredytów. Oznacza to mniej więcej tyle, że dofinansowanie będzie mogło być przeznaczone na częściową spłatę kapitału kredytu. Placówki bankowe mają być także nowym, dodatkowym kanałem dystrybucji dotacji dla programu.
Co więcej, na brakującą kwotę różnicy między kosztami termomodernizacji a dopłatą, można uzyskać pożyczkę na preferencyjnych zasadach. Taka pożyczka może być spłacana nawet przez 15 lat. Jeśli natomiast w planach mamy wyłącznie zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej oraz kolektorów słonecznych, pożyczkę można dostać bez ubiegania się o dotację.
Integracja z programem “Mój Prąd”
Dzięki kilku zmianom i integracji z programem “Mój Prąd”, za pośrednictwem wniosku na dofinansowanie przez program “Czyste Powietrze” można ubiegać się o dotację na fotowoltaikę. Na ten cel można dostać wsparcie finansowe w wysokości do 5 tys. zł. Dzięki takiej integracji, można wykonać montaż instalacji fotowoltaicznej, bez konieczności składania 2 osobnych wniosków.
Co więcej, wcześniejsze skorzystanie z programu “Mój Prąd” nie wyklucza dotacji na fotowoltaikę z “Czystego Powietrza”. W przypadku, gdy wnioskodawca otrzymał już dofinansowanie w ramach “Mój Prąd”, może otrzymać dofinansowanie na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z dotychczas z programu “Mój Prąd”.
Dodatkowo, program „Czyste Powietrze” ma uwzględniać bonus za niskoemisyjność i odnawialność źródeł ciepła i energii. Ma to na celu promocję inwestycji, które są niskoemisyjne (pompy ciepła, fotowoltaika), a tym samym bardziej przyjazne dla środowiska niż nawet wysokiej klasy piece na paliwa stałe.
Dodatkowe ułatwienie i nowe dotacje
Przewidziane są także dotacje dla tych, którzy wymienili już źródło ciepła do 10 tys. zł. W przypadku osób uprawnionych do zwiększonego poziomu dofinansowania – do 15 tys. zł. Taka dodatkowa pomoc finansowa może być przeznaczona na realizację zadań związanych z ociepleniem budynku oraz wymianą stolarki okiennej i drzwiowej.
Nowością, którą wprowadził program “Czyste Powietrze” jest możliwość finansowania przedsięwzięć już rozpoczętych, a nawet zakończonych. W praktyce oznacza to, że inwestycja, na której dofinansowanie się ubiegamy, może być rozpoczęta do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku.
Dofinansowanie nie obejmuje budynków nowo powstających
Głównym założeniem, które będzie realizowane, jest poprawa efektywności energetycznej budynków jednorodzinnych już istniejących. Pomoc finansowa w ich obrębie obejmie zarówno termomodernizację, a więc działania zmniejszające zużycie energii cieplnej w budynku, jak i wymianę przestarzałych pieców na nowe, bardziej wydajne.
W nowej turze, program “Czyste Powietrze” nie zakłada już dofinansowania na zakup i montaż instalacji cieplnych (w tym pomp ciepła) w budynkach, które dopiero powstają. Ponadto, jeżeli w istniejącym budynku nie następuje wymiana źródła ciepła, a pozwolenie na jego budowę zostało wydane po 15.12.2002 r., w ramach przedsięwzięcia mogą być realizowane wyłącznie działania dotyczące zastosowania odnawialnych źródeł energii (kolektory słoneczne, mikroinstalacje fotowoltaiczne).
Program “Czyste Powietrze” nie spełnia swoich założeń?
Skąd się wzięły te wszystkie zmiany w zasadach funkcjonowania programu? Prawdopodobnie z potrzeby usprawnienia ogólnego mechanizmu – jak dotąd bowiem, rzeczywistość nie spełnia założeń jego twórców.
Zakładany przez rząd budżet na program „Czyste Powietrze” wynosi 103 mld zł, z czego 63 mld to dotacje, a 40 mld to pożyczki. Do lutego bieżącego roku podpisano umowy na 1,2 mld zł dotacji i 117 mln zł pożyczek. Nie wiadomo jeszcze natomiast, ile osób skorzystało z ulgi podatkowej na termomodernizację i wymianę źródeł ciepła. Póki co, program nie spełnia swoich ambitnych założeń i weryfikuje napływające wnioski zbyt mozolnie (co było zresztą intensywnie krytykowane przez Komisję Europejską).
Krytyce ze strony UE, oprócz niskiej skuteczności programu, poddawana jest także możliwość finansowania kotłów na paliwa stałe (czyli węgiel), co jest sprzeczne z polityką odchodzenia od paliw kopalnych. W związku z tymi obostrzeniami, stale pojawiają się wątpliwości co do przyszłości programu, który w dużej mierze ma być finansowany z unijnych środków. Póki co, program “Czyste Powietrze” działa dalej i niedługo ogłosi termin naboru wniosków na nowych zasadach.
Po więcej szczegółowych informacji zapraszamy tutaj.
Dopóki jakość powietrza w naszym kraju jest, cóż, jaka jest – zapraszamy do naszego sklepu po maski antysmogowe 😉
Źródła:
- [1] Wielgo M., 2020: Program „Czyste powietrze” na nowych zasadach. Zapowiedziano 10 zmian. Muratorplus: link do strony [dostęp 17.04.2020].
- [2] Ministerstwo Środowiska: Planowane zmiany w rządowym programie „Czyste Powietrze”: link do strony [dostęp 17.04.2020].
- [3] CzystePowietrze: FAQ: link do strony [17.04.2020].
„Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka” to profesjonalne i kompleksowe wprowadzenie do ekonomii zrównoważonego rozwoju. Praca napisana przez Holgera Rogalla, profesora Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa (HWR) w Berlinie, jest pozycją akademicką. Autor analizuje obszary gospodarki, które wymagają reformy i sugeruje, jak taką reformę przeprowadzić, żeby wszystkim mieszkańcom Ziemi żyło się lepiej.
„Dziękuję za świńskie oczy” to głośna książka Dariusza Gzyry – działacza społecznego, publicysty, wykładowcy i wieloletniego, zaangażowanego weganina. Książka, zgodnie z zainteresowaniami naukowymi autora, traktuje o etycznym wymiarze relacji człowieka z innymi zwierzętami.
Książka zmusza do krytycznego spojrzenia na głęboko zakorzenione w polskim społeczeństwie konstrukty społeczne i kulturowe.
Jeśli podoba Ci się treść na blogu, możesz podziękować za moją pracę stawiając mi wirtualną kawę:
